Objaśniamy kwestię umorzenia zaległości podatkowych. Uzyskanie umorzenia jest możliwe dzięki złożeniu wniosku, może być także przyznane z urzędu. Wskazujemy, kiedy i jak złożyć taki wniosek.
Umorzenie zaległości podatkowej, jak sama nazwa wskazuje, daje podatnikowi możliwość całkowitego lub częściowego uchylenia się od płacenia zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę czy opłaty prolongacyjnej. Warto przy tym pamiętać, że sama opłata prolongacyjna to zobowiązanie powstałe w wyniku odroczenia terminu płatności zaległości podatkowej bądź rozłożenia jej na raty.
Decyzję o zastosowaniu powyższej ulgi podejmuje organ podatkowy po dokładnym, indywidualnym przeanalizowaniu sytuacji majątkowej każdego wnioskodawcy. Samo spełnienie wszystkich wymagań uprawniających do przyznania ulgi nie daje gwarancji jej uzyskania.
Zakres i zasady stosowania ulg
Według art. 67a. ordynacji podatkowej organ podatkowy, na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:
- odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty
- odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek
- umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Ustawa nie definiuje pojęć ważnego interesu podatnika czy interesu publicznego, jednakże w rozwianiu wątpliwości interpretacyjnych posłużyć może orzecznictwo sądowe. Według wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22. 4. 1999 r. (sygn. SA/850/98) ważny interes podatnika to sytuacja, gdy z powodu nadzwyczajnych, losowych przypadków podatnik nie jest w stanie uregulować zaległości podatkowych (utrata możliwości zarobkowania, losowa utrata majątku). Natomiast interes publiczny to sytuacja, gdy zapłata zaległości podatkowej spowoduje konieczność sięgania przez podatnika do środków pomocy państwa, gdyż nie będzie w stanie zaspakajać swoich potrzeb materialnych.
Wnioskowanie o umorzenie zaległości podatkowych
Umorzenie zaległości podatkowych może nastąpić wskutek złożenia odpowiedniego wniosku lub z urzędu. Druga sytuacja ma między innymi miejsce, kiedy bez składania wniosku urząd stwierdza, że koszty egzekucyjne będą przewyższać należność. Kolejną z przyczyn może być śmierć podatnika, który nie pozostawił żadnego majątku.
Podatnik może ubiegać się o unieważnienie zobowiązania podatkowego poprzez złożenie wniosku razem z dokumentami, które potwierdzają jego zasadność. Należy pamiętać, że wniosek można składać nie wcześniej niż dzień po terminie wymaganej płatności. Podatnik ma możliwość złożenia wniosku podpisanego za pomocą podpisu kwalifikowanego lub profilu zaufanego drogą elektroniczną, a także w formie papierowej — osobiście lub listownie. Czas oczekiwania na rozpatrzenie pisma waha się od 1 do 2 miesięcy. Czas ten może się jednak wydłużyć w zależności od skomplikowania konkretnego przypadku.