W dzisiejszym artykule o zajęciach komorniczych, czyli o procesie prawnym, w ramach którego komornik sądowy dokonuje potrąceń lub zajęć na majątku dłużnika w celu zaspokojenia wierzyciela. Objaśniamy podstawy działalności komorników, kwotę wolną od potencjalnych zajęć i specyfikę jednoosobowej działalności gospodarczej.
Zajęcia komornicze regulowane są przede wszystkim przez kodeks postępowania cywilnego, w szczególności w rozdziale dotyczącym egzekucji. Komornik sądowy działa na podstawie tytułu wykonawczego, którym może być wyrok sądowy, ugoda sądowa, czy też dokument notarialny. W momencie niewykonania zobowiązania, wierzyciel może wystąpić do komornika o wszczęcie egzekucji.
W Polsce istnieje kilka form zajęć komorniczych, a najczęściej stosowanymi są zajęcia rachunków bankowych, wynagrodzeń czy nieruchomości. Rozpoczęcie procedury egzekucyjnej wymaga złożenia przez wierzyciela wniosku do komornika. Po otrzymaniu wniosku komornik informuje dłużnika o planowanej egzekucji, dając mu możliwość zgłoszenia ewentualnych sprzeciwów. Po upływie terminu na sprzeciw komornik przystępuje do egzekucji, podejmując konkretne kroki w zależności od rodzaju zajęcia.
Kwota wolna od zajęć komorniczych
Rola komornika sądowego skupia się na odzyskiwaniu należności w imieniu wierzyciela, ale ma swoje ograniczenia w zajmowaniu środków finansowych dłużnika. Istnieje wymóg pozostawienia odpowiedniej sumy na rachunku bankowym, wystarczającej do zaspokojenia podstawowych potrzeb utrzymania. Przepisy precyzują tę kwotę jako „kwotę wolną od zajęcia”, oznaczającą środki pieniężne na rachunku bankowym, które nie podlegają procesowi egzekucji komorniczej. Obecnie kwota ta wynosi 75% minimalnego wynagrodzenia brutto.
Oznacza to, że jeśli dłużnik zarabia pensję minimalną, to komornik nie może dokonać egzekucji ze względu na zastosowanie kwoty wolnej od zajęcia. Istnieje jednak wyjątek w przypadku długów alimentacyjnych, gdzie komornik ma prawo zajmować 60% wynagrodzenia dłużnika, pozostawiając mu 40% pensji. Ważne jest zauważenie, że w tym przypadku nie obowiązuje kwota wolna od zajęcia, co oznacza, że komornik może zająć część dochodów nawet w sytuacji, gdy są one na poziomie minimalnego wynagrodzenia.
Zajęcia komornicze a działalność gospodarcza
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, przedsiębiorca i jego firma są jednym podmiotem prawnym. W praktyce oznacza to, że majątek firmowy traktowany jest jak majątek osobisty przedsiębiorcy. Daje to prawo komornikowi do zajęcie środków zarówno na koncie firmowym, jak i prywatnym przedsiębiorcy w celu zaspokojenia wierzycieli.
W przypadku konta firmowego istnieje większa swoboda dla komornika w egzekwowaniu zaległych płatności, w porównaniu do konta osobistego, ponieważ kwota wolna od potrąceń nie ma tam zastosowania. Ma on jednak obowiązek pozostawić na nim środki przeznaczone na wypłaty pracowników. Egzekucji komorniczej podlegają również pojazdy będące własnością firmy, sprzęt oraz budynki, ale komornik nie może pozbawić przedsiębiorcy przedmiotów niezbędnych do pracy.
Gdy mówimy o samozatrudnieniu, które stanowi jedyne źródło dochodu, obowiązują takie same zasady jak przy umowie o pracę. Wtedy komornik musi pozostawić na koncie firmowym kwotę ustawowo wolną od zajęcia. Warto zdawać sobie sprawę z konsekwencji egzekucji i gdy to możliwe, rozwiązywać sprawy przed jej wszczęciem.
