Majątek wykorzystywany w działalności gospodarczej ulega zużyciu, na tym – w telegraficznym skrócie – polega amortyzacja. Amortyzacja jest kosztem uzyskania przychodów, co z kolei obniża podatek dochodowy.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350) nie definiuje pojęcia środków trwałych, lecz wskazuje jaki warunki muszą spełniać składniki aktywów, aby móc podlegać amortyzacji. Środek trwały powinien być własnością bądź współwłasnością podatnika, którego przewidywany okres użytkowania jest dłuższy niż rok.
Rzeczowy składnik majątku musi ponadto charakteryzować się kompletnością oraz zdatnością do użytku w dniu przyjęcia do używania w przedsiębiorstwie. Konieczne jest wykorzystywanie go do celów powiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zatem do środków trwałych zalicza się:
- budowle, budynki i lokale stanowiące odrębną własność bądź oddane do używania w oparciu o umowę najmu lub dzierżawy,
- maszyny, urządzenia, środki transportu,
- inne przedmioty.
Czym jest amortyzacja środków trwałych?
Amortyzacja stanowi koszt powiązany ze stopniowym zużywaniem się środków trwałych. Zatem umożliwia ona ustalenie bieżącej wartości danego składnika aktywów. Amortyzację środków trwałych uznaje się za koszt uzyskania przychodów, co w konsekwencji prowadzi do obniżenia podatku dochodowego płaconego przez przedsiębiorcę.
Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej składnika aktywów, którą ustala się w oparciu o cenę nabycia lub koszt wytworzenia, po uwzględnieniu późniejszych ulepszeń. Pierwszych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w miesiącu następującym po przyjęciu środka trwałego do użytkowania. Zakończenie amortyzacji następuje wówczas, gdy kwota umorzenia zrówna się z wartością początkową składnika aktywów bądź środek trwały zostanie sprzedany lub zlikwidowany.
Metody amortyzacji środków trwałych
Amortyzacji środków trwałych można dokonać za pomocą trzech metod:
- metody liniowej,
- metody degresywnej,
- metody naturalnej (jednorazowej amortyzacji).
Metoda liniowa stanowi najpopularniejszą metodę amortyzacji środków trwałych. Opiera się ona na założeniu, że składnik aktywów będzie równomiernie zużywał się przez cały okres użytkowania. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się przy zastosowaniu stałych stawek amortyzacyjnych, których wykaz znajduje się w załączniku nr 1 ustawy od podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350) oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 1992 Nr 21 poz. 86).
Metoda degresywna zakłada, że wraz z upływem czasu użyteczność środka trwałego maleje. Polega ona na podwyższeniu stawek amortyzacyjnych maszyn oraz urządzeń wchodzących w skład grupy 3-6 i 8 klasyfikacji środków trwałych, a także środków transportu (z wyłączeniem samochodów osobowych), współczynnikiem nie wyższym niż 2. Ponadto, gdy wartość rocznego odpisu dokonywanego metodą degresywną będzie niższa niż dokonywana metodą liniową, podatnik jest zobligowany kontynuować amortyzację środka trwałego metodą liniową.
Ostatnią metodą amortyzacji środków trwałych jest jednorazowa amortyzacja. Dedykowana jest przede wszystkim małym podatnikom oraz przedsiębiorcom rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej. Co istotne, wartość jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w danym roku nie może przekroczyć 50 tys. EUR.
Jednorazową amortyzacją mogą być objęte wyłącznie fabrycznie nowe środki trwałe, zaliczane do grupy 3-6 i 8 klasyfikacji środków trwałych. Dodatkowo wartość początkowa danego środka trwałego nie może przekroczyć 100 tys. PLN. Zastosowanie jednorazowej amortyzacji jest możliwe również w przypadku, gdy mamy do czynienia z niskocennym środkiem trwałym (o wartości do 10 tys. PLN).
Wspieramy małych i średnich przedsiębiorców, realizujemy pełną obsługę księgowo-kadrową. Poznajmy się!
