Kapitał obcy, jako zewnętrzne źródło finansowania wiąże się ze znacznie większym ryzykiem niż w przypadku kapitału własnego. Dlaczego? Zewnętrzne finansowanie jest w praktyce pewnym długiem, zobowiązaniem finansowym i prawnym dla firmy, której działanie zawsze wiąże się z pewnym ryzykiem.
Kapitał obcy jest przekazywany przez wierzyciela przedsiębiorstwu na określony czas, do chwili, w której zostanie zwrócony, jest on zobowiązaniem. Jego koszty (np. oprocentowanie) jest określany w umowie z wierzycielem, tak samo jak i to, czemu posłuży wydatkowanie tak pozyskanych środków. Tak rozumianym zewnętrznym źródłem finansowania może być kredyt bankowy, pożyczka czy zobowiązania zaciągnięte wobec dostawcy towarów, surowców, sprzętu.
Ryzyko
Skorzystanie z dowolnego źródła zewnętrznego finansowania wiąże się z ryzykiem, czyli prawdopodobieństwem odniesienia strat w wyniku podjęcia przez przedsiębiorstwo nietrafionych ekonomicznie decyzji. Oszacowanie przez przedsiębiorcę tego prawdopodobieństwa pozwala na osiągnięcie jak największych korzyści oraz zabezpieczenie wystąpienia nieoczekiwanych sytuacji problemowych oraz strat.
Dlatego też przedsiębiorstwa co raz poważniej podchodzą do tej kwestii i decydują się na wdrażanie odpowiednich systemów zarządzania ryzykiem, np. poprzez czasowy audyt lub stały proces kontrolny wewnątrz firmy.
Zewnętrzne źródła finansowania
Podstawowy podział zewnętrznych źródeł finansowania opiera się na kryterium czasowym – zakładanym terminie spłaty. Kiedy termin spłata jest krótszy od jednego roku, jest to wówczas kapitał krótkoterminowy; jeśli dłuższy – jest to kapitał obcy długoterminowy.
Długoterminowe źródła finansowania obejmują:
- Dotacje i subwencje. Korzystają z nich w szczególności przedsiębiorstwa w początkowej fazie rozwoju. Dość dużą popularnością cieszą się dotacje z Funduszy Unii Europejskiej, warto jednak zwrócić uwagę na inne źródła tej formy dofinansowania tj. Fundusz Pracy
- Emisja obligacji. Ta forma finansowania zewnętrznego skierowana jest do spółek akcyjnych oraz komandytowych i polega na sprzedaży własnych akcji – co przynosi bezpośredni zysk dla firmy.
- Franchising. To umowa pomiędzy przedsiębiorcami, gdzie jedna ze stron udostępnia drugiej prawa do wykorzystania w swojej działalności znaku towarowego lub usługowego, procedury produkcji i rozwiązań organizacyjnych.
Krótkoterminowe źródła finansowania to:
- Kredyty. Kredyty bankowe to najpopularniejsze źródło finansowania przedsięwzięć, jednocześnie ich otrzymanie nierzadko wiąże się z dodatkowymi formalnościami oraz trudnościami w szczególności dla małych oraz początkujących działalności
- Faktoring. To tzw. sprzedaż faktur z odroczonym terminem płatności zapobiega powstawaniu zatorów płatniczych i pozwala na stały dopływ gotówki
- Pożyczka pozabankowa. Charakteryzuje się dużą elastycznością. Odwrotnie niż w przypadku kredytu, strony dowolnie ustalają formę umowy, przedmiot pożyczki oraz termin zwrotu pożyczki.
